Doświadczenie 12 – realizacja zadania w parach.
PROJEKTOWANIE DOŚWIADCZENIA
I. Cel: Rozróżnienie 2 tlenków.
Polecenie: W 2 szalkach masz do dyspozycji 2 różne tlenki: tlenek magnezu i tlenek cynku. Nie jest wiadomym, która szalka zawieja który związek. Zaprojektuj doświadczenie, które pozwoli je odróżnić.
Wypisz:
· wszystkie niezbędne odczynniki,
· szkło i sprzęt,
· zrób rysunki,
· podaj tezę,
· przeprowadź doświadczenie,
· zapisz obserwacje i wnioski,
· zapisz reakcje,
· podaj ostateczną odpowiedz – która szalka zawiera jaki związek chemiczny.
II. Cel: rozróżnienie tlenku i soli kuchennej.
Polecenie: W 2 szalkach masz do dyspozycji 2 różne związki: tlenek magnezu i sól kuchenną. Nie jest wiadomym, która szalka zawieja który związek. Zaprojektuj doświadczenie, które pozwoli je odróżnić.
Wypisz:
· wszystkie niezbędne odczynniki,
· szkło i sprzęt,
· zrób rysunki,
· podaj tezę,
· przeprowadź doświadczenie,
· zapisz obserwacje i wnioski,
· zapisz reakcje,
· podaj ostateczną odpowiedz – która szalka zawiera jaki związek chemiczny.
Doświadczenie 13
OTRZYMYWANIE KWASÓW
Cel: przeprowadzenie reakcji otrzymywania słabych kwasów
Metoda: mocnym kwasem wypieramy słaby z jego soli.
I. Otrzymywanie kwasu krzemowego.
Odczynniki: kwas solny HCl, krzemian sodowy Na2SiO3 (szkło wodne)
Sprzęt: probówki, stojak, pipetki, menzurka, bagietka szklana.
Zasady bhp: rękawiczki, okulary, fartuch, włosy spięte. Uwaga -Kwas solny jest żrący, kwas krzemowy nie jest żrący, szkło wodne może trwale zniszczyć ubranie lub buty, uważać, żeby nie kapać nim na materiał lub obuwie!
Czynności:
1. Do probówki wlać szkło wodne – do 1/3 objętości.
2. Zapisać obserwacje: wygląd, barwę i konsystencję roztworu,
3. Do probówki z szkłem wodnym dodawać kroplami kwas solny, mieszać bagietką.
4. Zapisać obserwacje.
5. Zapisać reakcję we wnioskach.
Uwaga! Po doświadczeniach probówkę z kwasem krzemowym oddać w całości nauczycielowi!
II. Otrzymywanie kwasu siarkowodorowego.
Odczynniki: kwas solny HCl, siarczek sodowy Na2S.
Sprzęt: probówki, stojak, pipetki, menzurka, bagietka szklana, papierek uniwersalny.
Zasady bhp: rękawiczki, okulary, fartuch, włosy spięte, reakcje przeprowadzamy pod sprawnym wyciągiem w dygestorium – siarkowodór w większych ilościach jest trujący.
Czynności:
1. Do menzurki wlać – do 1/4 objętości – wody i wsypać siarczek sodu (1/3 płaskiej łyżeczki).
2. Dokładnie wymieszać roztwór.
3. Zapisać obserwacje: wygląd, barwę i konsystencję roztworu.
4. Przygotować pasek papierka uniwersalnego – zwilżyć go wodą.
5. Do probówki wlać około 1/3 objętości roztworu siarczku sodu.
6. Na brzegu probówki przykleić delikatnie zwilżony papierek uniwersalny (co najmniej połowa papierka musi być w środku probówki).
7. Dodawać pipetką kroplami kwas solny –ale tak, by nie kapać na papierek!
8. Zapisać obserwacje. Podać zapach jaki czujecie, kolor papierka uniwersalnego przed i po reakcji. O czym to świadczy?
9. Zapisać reakcję we wnioskach (siarczek sodu + kwas solny )
DOŚWIADCZENIE 14
REAKCJE KWASÓW
I. W większości metale reagują z kwasami wypierając z nich wodór.
Cel: przeprowadzenie reakcji kwasu solnego z magnezem
Odczynniki: kwas solny HCl, magnez, oranż metylowy.
Sprzęt: probówki, stojak, pipetka, menzurka, bagietka szklana.
Zasady bhp: rękawiczki, okulary, fartuch, włosy spięte. Uwaga - kwas solny jest żrący. Doświadczenie przeprowadzaj pod sprawnym wyciągiem! Wodór wydzielający się w reakcji jest wybuchowy – dopilnuj, aby w pobliżu nie było żadnych źródeł ognia!
Czynności:
1. Do menzurki wprowadź niewielką ilość kwasu solnego (1/4 objętości naczynia).
2. Do tego kwasu wkropl pipetką 3 krople oranżu metylowego i wymieszaj bagietką.
3. Zanotuj obserwacje przed reakcją.
4. Wprowadź do kwasu wiórek magnezowy.
5. Podaj obserwacje.
6. Zapisz reakcje (kwas solny + magnez)
Jaki kolor ma oranż po zakończeniu reakcji? Jeśli jest nadal czerwony, to znaczy że nie wyczerpał się jeszcze kwas w tej reakcji, Jeśli jest pomarańczowy, a część magnezu nadal pływa w roztworze, to znaczy, że kwas został wyczerpany a reakcja zakończyła się z braku reagenta.
II. Kwasy reagują z tlenkami zasadowymi.
Cel: przeprowadzenie reakcji kwasu solnego z tlenkiem wapnia
Odczynniki: kwas solny HCl, tlenek wapnia CaO, oranż metylowy.
Sprzęt: probówki, stojak, pipetka, menzurka, bagietka szklana.
Zasady bhp: rękawiczki, fartuch, włosy spięte. Uwaga - kwas solny i tlenek wapnia jest żrący- nie zaprósz sobie oczu-konieczne są okulary ochronne!
Czynności:
1. Do menzurki wprowadź niewielką ilość kwasu solnego (max-1/4 objętości).
2. Do tego kwasu wkropl pipetką 3 krople oranżu metylowego i wymieszaj bagietką.
3. Zanotuj obserwacje przed reakcją.
4. Następnie wprowadzaj powoli za pomocą metalowej łyżeczki niewielkie ilości tlenku wapnia.
5. Mieszaj bagietką i obserwuj kolor wskaźnika –oranżu metylowego.
6. Zapisz wszystkie obserwacje.
7. Zapisz reakcję, która zaszła w menzurce (kwas solny +tlenek wapniaà)
III. Mocne kwasy reagują z tlenkami zasadowymi i amfoterycznymi
Cel: przeprowadzenie reakcji kwasu solnego z tlenkiem miedzi (II)
Odczynniki: kwas solny HCl, tlenek miedzi(II) CuO,
Sprzęt: probówki, stojak, pipetka, menzurka, bagietka szklana.
Zasady bhp: rękawiczki, fartuch, włosy spięte. Uwaga - kwas solny jest żrący!
Czynności:
1. Do probówki wprowadź niewielką ilość tlenku miedzi(II). (odrobina!!)
2. Opisz jego wygląd.
3. Do tej probówki z tlenkiem wkraplaj pipetką kwas solny (nie więcej niż do ½ objętości!).
4. Mieszaj przez chwilę bagietką.
5. Zapisz, jakie zmiany obserwujesz.
6. Jeśli nie obserwujesz żadnych objawów reakcji, weź probówkę w łapę i podgrzej ją lekko nad palnikiem.
7. Zapisz reakcje (kwas solny + CuO)
Jeśli roztwór przyjmuje błękitne lub zielonkawe zabarwienie, oznacza to, że kwas reaguje z tlenkiem, ponieważ jony miedzi w roztworze wodnym mają właśnie błękitny kolor.
Identyczną reakcję kwasu solnego przeprowadź z tlenkiem magnezu MgO – tym, który rozpoznałeś w doświadczeniu wstępnym! Zapisz odczynniki, sporządź rysunki, przeprowadź reakcje, zapisz obserwacje i wnioski. Zapisz reakcje!
