szczegółowe wymagania z chemii na ocenę dopuszczającą
klasa pierwsza

Substancje chemiczne.

Uczeń:

• rozróżnia substancje proste i złożone
• podaje definicję zjawiska fizycznego i przemiany chemicznej
• wymienia zjawiska fizyczne i reakcje chemiczne znane z życia codziennego
• wymienia nazwy stanów skupienia i podaje przykłady substancji
• odczytuje ze wzoru sumarycznego liczby atomów, wchodzących w skład cząsteczki
• zna treść prawa stałości składu i zachowania masy
• zapisuje wzory sumaryczne typowych tlenków, wodorotlenków, kwasów i soli
• na podstawie wzoru podaje nazwy typowych tlenków, wodorotlenków, kwasów i soli
• na podstawie wzoru sumarycznego odróżnia od siebie tlenki, wodorotlenki, kwasy i sole

Reakcje chemiczne.

Uczeń:

Układ okresowy pierwiastków. Wiązania chemiczne.

Uczeń:

• podaje treść prawa okresowości

• zna pojęcie liczby atomowej pierwiastka

• wskazuje w układzie okresowym pierwiastki należące do poszczególnych grup i okresów

• podaje nazwy grup

• umie określić położenie pierwiastka w układzie okresowym (podać numer grupy i okresu)

• zna regułę oktetu i dubletu

• definiuje pojęcie elektroujemności

• definiuje pojęcia wiązania: kowalencyjnego, spolaryzowanego, jonowego

• wyjaśnia pojęcia: atom , jon, anion, kation

• określa charakter wiązania w cząsteczce na podstawie skali elektroujemności
  Paulinga (np. KBr, HCl, NaCl, H₂ )  

 Właściwości związków nieorganicznych

Uczeń:

• rozpoznaje wśród związków nieorganicznych: tlenki, wodorki, wodorotlenki, kwasy i sole
• dzieli wyżej wymienione związki na: tlenki metali i niemetali, kwasy tlenowe i beztlenowe
• wymienia najczęściej spotykane w najbliższym otoczeniu związki nieorganiczne, podając ich praktyczne zastosowanie np. chlorek sodu, wapno, dwutlenek węgla.
• zna właściwości fizyczne wodorotlenków - KOH, NaOH, Ca(OH)2 i kwasów - siarkowego (VI), solnego i anotowego(V) (stan skupienia, rozpuszczalność w wodzie, higroskopijność,
• właściwości żrące...)
• zna po jednej metodzie otrzymywania tlenku, wodorotlenku i kwasu
• zna trzy metody otrzymywania soli
• pisze wzory strukturalne, sumaryczne i podaje nazwy tlenków, wodorków niemetali, wodorotlenków, kwasów i soli kwasów beztlenowych

     Roztwory.

Uczeń:

• definiuje pojęcia: roztwór właściwy, rozpuszczalnik, substancja rozpuszczona, roztwór nasycony, stężenie procentowe, stężenie molowe

• rozróżnia rozpuszczalnik od substancji rozpuszczonej

• oblicza stężenie procentowe i molowe na podstawie odpowiednich wzorów

    klasa druga  i trzecia

Reakcje w roztworach wodnych.

Uczeń: 

• definiuje pojęcie elektrolitu
• podaje przykłady elektrolitów i nieelektrolitów
• definiuje kwasy, zasady i sole w ujęciu teorii Arrheniusa
• pisze równania dysocjacji: kwasów, zasad, soli
• odczytuje równania dysocjacji: kwasów, zasad i soli
• stosując znaki =,>,< określa relacje występujące pomiędzy stężeniem jonów H+ i OH- w roztworze: obojętnym, kwaśnym i zasadowym
• podaje jak zabarwia się papierek uniwersalny i fenoloftaleina w wodzie, wodnym roztworze chlorowodoru, w wodnym roztworze wodorotlenku sodu
• pisze w formie cząsteczkowej i jonowej równania reakcji zachodzących w roztworach wodnych między podanymi substancjami (tabela rozpuszczalności do dyspozycji)

      Reakcje utlenienia - redukcji

Uczeń:

• zna zasady obliczania stopni utlenienia
• obliczy stopnie utlenienia pierwiastków w związkach, 
• spośród podanych przykładów równań reakcji wskazuje reakcje redoks
• określa rodzaj procesu jaki zachodzi przy zmianie stopnia utlenienia danego pierwiastka
• określa, która substancja pełni rolę utleniacza, a która reduktora w podanym równaniu reakcji 

    

 Węglowodory

Uczeń:

zna podział węglowodorów, wzory ogólne węglowodorów alifatycznych oraz zasady nazewnictwa węglowodorów   z jednym podstawnikiem  definiuje pojęcia izomerii i szeregu homologicznego; wymienia nazwy pierwszych dziesięciu węglowodorów szeregu metanu; zapisuje równania reakcji całkowitego spalania: metanu, etenu, acetylenu, benzenu; rysuje wzory strukturalne (prostych) związków na podstawie ich nazw np.: 3-chloropentan, zna wzory i nazwy grup alkilowych pochodzących od metanu, etanu, propanu; identyfikuje typy reakcji (podstawiania, przyłączania, eliminacji, polimeryzacji) na podstawie podanych równań reakcji; dostrzega zagrożenia jakie dla środowiska stwarza rozwój motoryzacji.

Jednofunkcyjne pochodne węglowodorów

(alkohole, aldehydy, kw. karboksylowe, mydła, estry, tłuszcze, aminy)

Uczeń:

Dwufunkcyjne pochodne węglowodorów i związki wielkocząsteczkowe

Uczeń:  

• podaje wzory strukturalne: glicyny i glukozy (forma łańcuchowa);

• na podstawie wzoru glicyny i glukozy wskazuje i nazywa grupy funkcyjne występujące w tych związkach;

• pisze równania reakcji glicyny z kwasem solnym i zasadą sodową

• opisuje właściwości fizyczne glicyny, glukozy, skrobi i celulozy;

• wie jaki typ roztworu tworzą białka;

• zna pojęcia: zol, żel, koagulacja, peptyzacja i denaturacja;

• zna zastosowanie glukozy, skrobi i celulozy w życiu codziennym;

• dostrzega potrzebę spożywania pokarmów bogatych w białko i konsekwencje zdrowotne nadmiernego spożywania węglowodanów.